Лицата со физичка попреченост кои не можат самостојно да стојат и да се движат, често поминуваат голем дел од денот во седење или лежење. Затоа им се потребни помагала за постурална поддршка кои ќе им овозможат да ја менуваат положбата на телото и да бидат во исправена позиција.
Што е вертикализатор?
Вертикализаторот е помагало кое му овозможува на корисникот да биде во исправена положба, при што тежината на телото се пренесува на нозете и стапалата. Постојат различни типови вертикализатори, кои се прилагодуваат според индивидуалните потреби и можности на секое дете.
Зошто е важно исправеното стоење?
Најдобрата заштита од деформитети кај лицата со попреченост е редовното движење и менување на положбата. Исправеното стоење има огромно значење за моторниот развој и носи бројни физички и психолошки придобивки:
- подобро здравје на коските и зглобовите
- подобра контрола на трупот и главата
- зацврстување на мускулите
- подобрена циркулација и дигестија
- подобра функција на респираторниот систем
- зголемена самодоверба
- подобра контрола на видот и моториката
- поголема можност за социјална интеракција
Разлика помеѓу статичен и динамичен вертикализатор
Статичните вертикализатори го поддржуваат корисникот во исправена, но неподвижна положба, без можност за движење на нозете. Најчесто имаат потпори на стапалата, колената, градите и карлицата за да се обезбеди стабилност и правилна поставеност на телото.
Динамичните вертикализатори, пак, овозможуваат корисникот не само да стои, туку и да ги движи екстремитетите. Тие обезбедуваат безбедна поддршка, а во исто време му овозможуваат на корисникот да ги движи нозете и рацете – што ја поттикнува активноста и природното учење преку движење.
Кој тип вертикализатор да се избере?
Изборот зависи од потребите и можностите на детето.
Статични вертикализатори:
- Вертикални и наклонети (prone) – имаат потпори од градите надолу и масичка за активности. Наклонетите се препорачуваат за корисници со добра контрола на главата.
- Supine вертикализатори – се користат за корисници кои треба да бидат постепено подигнати. Корисникот се поставува во лежечка положба, а рамката потоа се крева во исправена. Погодни се за корисници со слаба контрола на главата.
Динамичен вертикализатор – Activall
Activall е динамичен вертикализатор кој овозможува и асистирани движења на долните екстремитети. Овозможува пренос на тежината и движење во колковите, колената и зглобовите, со што корисникот го доживува чувството на исправено движење. Така се поттикнува активноста и се намалува времето поминато во седење.
Како и каде се користи вертикализаторот?
Истражувањата препорачуваат употреба од најмалку 60–90 минути дневно, 5 пати неделно. Времето може да биде поделено во неколку пократки интервали во текот на денот.
Вертикализаторот може да се користи дома, во училиште или во терапевтски центар, но е потребно редовно прилагодување од страна на терапевт и техничка проверка за безбедна употреба.